Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) – jest to choroba zapalna, która może prowadzić do zrośnięcia się kręgów w obrębie kręgosłupa. Czasem zajęte są również inne stawy (np. biodra), oraz gałki oczne. Choroba częściej dotyczy mężczyzn. Objawy manifestują się zwykle po raz pierwszy u młodych dorosłych. Leczenie łagodzi dolegliwości i zmniejsza ból.

Objawy zesztywniającego zapalenie stawów kręgosłupa 

We wczesnej fazie choroba może się objawiać bólem i sztywnością dolnego odcinka kręgosłupa oraz stawów biodrowych, zwłaszcza w godzinach porannych lub po dłuższym bezruchu. Choroba może przebiegać z okresami zmniejszenia lub wycofania się objawów.

Najczyściej zajęte są stawy:

1. Pomiędzy podstawa kręgosłupa i miednicą
2. Międzykręgowe w dolnym odcinku kręgosłupa
3. Przyczepy ścięgien i więzadeł do kości, głównie w kręgosłupie, czasem w okolicach pięty
4. Przyczepy chrząstek do mostka
5. Stawy biodrowe i barkowe

Przyczyny zesztywniającego zapalenie stawów kręgosłupa 

Nie określono specyficznej przyczyny dolegliwości. Pacjenci, u których stwierdzono obecność cząsteczki B-27 na leukocytach mają istotnie zwiększone ryzyko zachorowania.

Czynniki ryzyka 

1. Płeć – mężczyźni częściej manifestują objawy tej choroby
2. Wiek – dolegliwości pojawiają się zwykle w wieku młodzieńczym lub u młodych dorosłych
3. Czynniki genetyczne – obecność cząsteczki B27 zwiększa ryzyko ZZSK, choć duża część populacji z tym antygenem nigdy nie demonstruje objawów choroby

Powikłania

W odpowiedzi na zniszczenie tkanki wywołane stanem zapalnym organizm produkuje nową kość. Wypełnia ona przestrzeń pomiędzy kręgami skutkując zrośnięciem się kręgów i usztywnieniem kręgosłupa. W przypadku zajęcia przyczepów żeber do mostka dochodzi do usztywnienia klatki piersiowej i ograniczenia pojemności płuc.

Inne powikłania obejmują:

1. Zapalenie błony naczyniowej oka – jest przyczyną nagłego bólu gałki ocznej, nadwrażliwości na światło i zamazanego pola widzenia; stan, który wymaga zasięgniecia szybkiej konsultacji lekarskiej
2. Złamania kompresyjne w obrębie kręgosłupa – u części pacjentów, zwykle we wczesnej fazie choroby dochodzi do rozrzedzenia kości i złamań kręgów
3. Chorobę serca i naczyń pod postacią szybko postępującej miażdżycy, zapalenia osierdzia i aorty, niedomykalności zastawki aortalnej
4. Zwiększone ryzyko choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
5. Objawy neurologiczne – zaburzenia czucia, osłabienie siły mięśniowej, niedowłady kończyn, problemy z kontrolą oddawania moczu i stolca; te dolegliwości wymagają pilnej konsultacji lekarskiej; czasem potrzebna jest interwencja neurochirurga
6. Upośledzenie funkcji nerek

Leczenie zesztywniającego zapalenie stawów kręgosłupa

1. Niesteroidowe leki przeciwzapalne – najczęściej stosowane w terapii ZZSK
2. Leki biologiczne – przeciwciała, które ograniczają działanie czynników zapalnych, np. adalimumab, etanercept, infliksymab; stosowane w razie nieskuteczności niesteroidowych leków przeciwzapalnych
3. Kortykosteroidy – stosowane miejscowo w formie iniekcji do zajętego stawu lub w postaci kropli do oczu przy zapaleniu błony naczyniowej
4. Leki syntetyczne modulujące przebieg choroby, takie jak metotreksat lub sulfazalazyna – ich zastosowanie ogranicza się do pacjentów, u których zajęte są również stawy obwodowe

W razie nieskuteczności terapii farmakologicznej zaleca się leczenie operacyjne (endoprotezowanie stawu biodrowego lub kolanowego, operacje odbarczające kręgosłupa lub operacje korygujące oś kręgosłupa). Istotną rolę w zapobieganiu niepełnosprawności odgrywa kinezyterapia (terapia ruchem). Wykazano, że systematyczne wykonywanie ćwiczeń łagodzi dolegliwości, poprawia postawę ciała i zwiększa sprawność.

W Centrum Zdrowia FitMedica oferujemy Państwu możliwość konsultacji
z wybitnymi specjalistami w dziedzinie reumatologii, ortopedii, neurologii i neurochirurgii.
Zapraszamy do kontaktu z naszymi fizjoterapeutami, którzy pomogą stworzyć indywidualny program ćwiczeń usprawniających.