Bóle bioder przyczyny, objawy i profilaktyka

Z punktu widzenia terapeuty struktura nazywana przez pacjenta biodrem, jest w zasadzie nie tylko stawem kulistym pomiędzy głową kości udowej oraz panewką stawową, lecz stanowi funkcjonalne połączenie między szkieletem osiowym a kończyną dolną. Jego składowymi są więc liczne grupy mięśniowe kontrolujące ruchy zarówno kończyny jak i kręgosłupa, stawy krzyżowo – biodrowe oraz spojenie łonowe.

Mnogość struktur powoduje odczuwanie bólu biodra w sposób trudny do określenia przyczyny oraz różnicowania objawów pierwotnych od dolegliwości generowanych przez inne tkanki. Dla przykładu pozycja głowy kości udowej w panewce warunkuje ustawienie osi kończyny dolnej (stawu kolanowego, stopy, etc.), z kolei przyczyny jej złego ustawienia mogą być pochodnymi zarówno zmian zwyrodnieniowych, pourazowych (krwiak lub wysięk w stawie), anatomicznych (konflikt panewkowo – głowowy) czy rozwojowych (dysplazja stawu).

Ból biodra objawy

W celu poprawnego różnicowania objawów, poza holistycznym spojrzeniem na problem pacjenta, badanie należy rozszerzyć o diagnostykę obrazową (MRI, CT, USG biodra, RTG).

Podczas badania należy zwrócić szczególną uwagę na występowanie tzw. czerwonych flag dla rejonu biodra:

• Wysoka gorączka, przewlekłe stany podgorączkowe (infekcje).
• Nagłe utykanie lub zmiana pozycji stawu (złamanie).
• Nagły deficyt neurologiczny (niedowład, zaburzenia czucia) lub niedokrwienie.
• Ból nocny nie reagujący na NLPZ czy standardowe leki przeciwbólowe.

Etiologia występowania objawów w okolicy biodra może zostać określona jako ortopedyczna lub jako pochodząca z innych struktur aniżeli układ ruchu.

Ostre zespoły bólowe wiążą się przede wszystkim ze zmianami urazowymi w obrębie tkanek:

• Naderwanie mięśnia lub więzadła.
• Awulsyjne złamanie fragmentu kostnego stanowiącego składową obręczy biodrowej.
• Złamanie szyjki lub głowy kości udowej.
• Złuszczenie się głowy kości udowej (w wieku dziecięcym).
• Złamanie miednicy.
• Uszkodzenie obrąbka stawowego.
• Ostre stany zapalne w obrębie stawu i tkanek okolicznych (kaletka, torebka stawowa).

Przewlekłe zespoły bólowe świadczą o zmianach pochodzenia metabolicznego, przeciążeniowych oraz ogólnoustrojowych:

• Jałowe martwice kości (choroba Perthesa u dzieci).
• Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego.
• Zmiany nowotworowe.
• Osteoporoza.
  
• Niestabilność stawu (podysplastyczna).
• Biodro trzaskające (wewnętrzne i zewnętrzne).
• Niezdiagnozowane złamania w obrębie stawu.
• Zespół mięśnia gruszkowatego oraz zespoły korzeniowe w odcinku L/S.

Fizjoterapia bólu biodra

Fizjoterapia w zakresie szeroko rozumianego bólu biodra jest kluczowa zarówno w przypadku leczenia zachowawczego jaki i interwencji operacyjnych (urazy, alloplastyka stawu).

Odpowiednie techniki leczenia manualnego poparte poprawą motoryki oraz stabilizacji struktur mięśniowo – więzadłowych są w stanie przywrócić fizjologiczny zakres ruchu w stawie oraz umożliwić sprawną rekonwalescencję po zabiegu.

Objawami typowymi dla postępujących zmian zwyrodnieniowych w obrębie biodra są bóle w obrębie pachwiny oraz przedniego przedziału uda (promieniujące do stawu kolanowego, przez co często mylnie diagnozowane) połączone z przykurczem w stawie. Bóle nasilają się rano, przy zmianach pozycji ciała oraz po wysiłku.

Leczenie zachowawcze w postaci fizjoterapii połączonej z metodami farmakologicznymi (PRP) jest skuteczne w przypadkach zmian zwyrodnieniowych o nasileniu I i II stopnia wg. Altmana.

Fizjoterapia obejmuje mobilizacje stawowe, techniki rozluźniające tkanki miękkie oraz wzmacnianie kompleksu miednicznego i poprawa jego stabilizacji. Bóle w obrębie biodra zdarzają się także wśród osób aktywnych fizycznie: sportowców dyscyplin takich jak biegi, piłka nożna czy sporty siłowe.

Do najczęstszych przyczyn tych dolegliwości należą:

• przepukliny w obrębie pachwin, uszkodzenia ścięgien mięśni przywodzicieli wśród piłkarzy,
• konflikt udowo panewkowy (FAI) typu CAM i Pincer wśród biegaczy, którzy zintensyfikowali swój trening.

Fizjoterapia u takich pacjentów, poza pomocą doraźną w celu redukcji objawów i powrotu do aktywności, powinna zapewniać prewencję nawrotów dolegliwości.